Gourmetten is voor veel gezinnen een vaste traditie met Kerstmis en Pasen. Het knusse tafelmoment, het sissen van het vlees, het gespetter van de groente en het eindeloos keuzemenu: iedereen kan zelf bepalen wat er op het pannetje ligt. Maar heb je weleens stilgestaan bij wat dit avondje plezier aan energie kost? En zijn er manieren om hierop te besparen zonder in te leveren op sfeer?
Gourmetten: echt een Nederlandse traditie
Gourmetten is bijna typisch Nederlands. Vooral met Kerstmis is het populair: zo’n vier op de tien huishoudens zetten dan het gourmetstel op tafel. Ook met Pasen of Oud & Nieuw wordt er regelmatig gegourmet. Waarom? Omdat het gezellig is, iedereen tegelijk eet, en je er weinig voorbereiding voor nodig hebt. Supermarkten springen hier handig op in met kant-en-klare gourmetschotels, vega-opties en mini-varianten van sauzen, brood en desserts.
In andere landen is gourmetten lang niet zo ingeburgerd. In België kennen ze het wel, maar in bijvoorbeeld Duitsland, Frankrijk of het Verenigd Koninkrijk is het eerder onbekend.
Wat verbruikt een gourmetstel eigenlijk?
Volgens Milieu Centraal verbruik je bij twee uur gourmetten ongeveer 3 kWh aan elektriciteit. Reken je met een gemiddelde stroomprijs van € 1,27 per m3 per, dan komt dit neer op € 3,81.
Toch is er ook een meevaller: het gourmetstel geeft zoveel warmte af dat je de verwarming meestal een paar graden lager kunt zetten. Dat scheelt weer gasverbruik, en dus geld.
Slim gourmetten: kies het juiste moment
Heb je een energiecontract met dynamische of uurprijzen? Dan loont het om je gourmetavond overdag te plannen. “Overdag – vooral in de middag – zijn de stroomprijzen én de CO₂-uitstoot vaak lager,” meldt Zonneplan. Zo kun je dus niet alleen besparen op je energierekening, maar ook op je ecologische voetafdruk.
Wat heb je nodig voor een geslaagde gourmetavond?
- Een goed werkend gourmetstel
- Verlengsnoer met meerdere stopcontacten (veiligheid voorop!)
- Gourmetpannetjes, spatels, servetten
- Diverse ingrediënten: vlees, vis, groenten, sauzen, salade, stokbrood. Een handig boodschappenlijstje voor gourmetten
- Optioneel: oven, airfryer of frituur
- Een gezellig gedekte tafel én… geduld
Slim inkopen: mini’s of zelf snijden?
Vaak wordt geadviseerd om je vlees of vleesvervangers zelf te snijden in plaats van een kant-en-klare gourmetschotel te kopen. Toch blijkt uit ervaring dat dit niet altijd goedkoper is. Zeker rondom de feestdagen zijn er vaak scherpe aanbiedingen op gourmet-mini’s, wat het prijsverschil minimaal maakt of zelfs in het voordeel van de minischaal uitvalt.
Vergelijk daarom goed de kiloprijzen – zowel voor vlees, vis als vega – én kijk ook naar groente en bijgerechten. Een zakje voorgesneden paprika’s is misschien iets duurder, maar kan je ook tijd en verspilling schelen. Soms loont gemak dus wél.
Budgetvriendelijke bijgerechten: lekker en luxe
Wil je voordelig uit zijn en tóch een tafel vol lekkers? Zet dan flink in op bijgerechten. Een frisse salade, stokbrood met kruidenboter, rauwkost of zelfs kleine pannenkoekjes of een opgeklopt eitje in het pannetje geven een luxe gevoel, zonder veel te kosten. En groenten zorgen bovendien voor balans bij deze anders vrij vette maaltijd.
Bonus: door genoeg bijgerechten te serveren, kun je ook wat besparen op het duurdere vlees of vis.
Koop op het juiste moment
Veel producten voor het gourmetten zijn al ruim voor Kerst in de aanbieding. Tafelsauzen, dips en sausjes kun je prima vroeg inslaan. Vlees of vis met korting? Vries het gewoon in. Let ook op datumkortingen: rond 5 december en tussen kerst en oudjaar is er vaak veel voorraad, wat kan leiden tot extra scherpe prijzen. Zo is 6 december een prima dag om alvast inkopen te doen voor Kerst – en 27 december voor Oud & Nieuw.
Voorkom verspilling: koop bewust
Het blijft een valkuil: te veel kopen ‘voor de zekerheid’. Maar eten dat een avondje in de gourmetlucht heeft gelegen, is vaak niet meer lekker om te bewaren. Een handige oplossing? Zet niet alles tegelijk op tafel. Begin met een derde, en vul bij vanuit de koelkast.
Reken voor een volwassene op 300 tot 400 gram aan vlees, vis of vega (zo’n tien stukjes). Voeg daar brood, rauwkost en een toetje aan toe en je hebt een feestmaal. Zijn er kinderen bij? Dan eten volwassenen vaak wat van hen mee. Dat voorkomt verspilling én bespaart.
Is gourmetten duur?
Met een beetje slim plannen, goed inkopen en bewust omgaan met energie en eten, houd je gourmetten betaalbaar én feestelijk. Of je nu gaat voor kant-en-klaar gemak of alles zelf snijdt, het draait uiteindelijk allemaal om samen zijn – en dát is onbetaalbaar.
