De vlier komt veel voor in het wild vaak aan de rand van of op een open plek in het bos, in duinen, in heggen en tussen het struikgewas. Hij wordt ook veel aangeplant naast huizen, boerderijen en tuinen. En wist je dat je van de bessen heerlijke vlierbessensiroop of vlierbessensap kunt maken?
Vlierbessen
Vlierbessen, ook bekend als vlierbessen, zijn de vruchten van de vlierbomen die behoren tot het geslacht Sambucus. Deze kleine bessen groeien in trossen aan de vlierbomen en hebben een dieppaarse of zwarte kleur wanneer ze rijp zijn.
Vlierbessen worden al eeuwenlang gebruikt vanwege hun culinaire en medicinale eigenschappen. Ze hebben een karakteristieke smaak die zoet en licht zuur is. Ze worden vaak gebruikt om jam, gelei, siroop, wijn en likeuren te maken. In sommige culturen worden vlierbessen ook gebruikt in hartige gerechten, zoals sauzen voor vlees.
Zijn vlierbessen gezond?
Naast hun culinaire toepassingen worden vlierbessen ook gewaardeerd vanwege hun potentiële gezondheidsvoordelen. Ze bevatten veel antioxidanten, vitamine C en voedingsvezels. Traditioneel worden vlierbessen gebruikt om het immuunsysteem te ondersteunen, verkoudheid en griep te behandelen, de spijsvertering te bevorderen en ontstekingen te verminderen. Er is ook enig wetenschappelijk bewijs dat suggereert dat vlierbessen antivirale eigenschappen hebben en kunnen helpen bij de bestrijding van bepaalde virussen.
Vlierbessen giftig
Het is echter belangrijk op te merken dat rauwe vlierbessen giftig kunnen zijn, omdat ze sporen van cyanidebevattende stoffen bevatten. Daarom worden vlierbessen meestal gekookt, geperst of verwerkt voordat ze worden geconsumeerd. Het is raadzaam om alleen vlierbessen te gebruiken die goed zijn bereid of verwerkt in voedingsmiddelen of supplementen.
Wanneer plukken?
- Controleer voor je gaat plukken of de struik vijf groene bladeren per stengel heeft. Dan heb je namelijk de juiste soort te pakken
- Pluk de bessen pas als ze dieppaars van kleur zijn en verwijder eventuele groene besjes. Doe dit echt want die groene besjes zijn giftig
- Eet vlierbessen alleen gekookt. Rauw zijn ze wat giftig en kunnen je een hoop buikpijn bezorgen
- Je kunt ze vaak plukken in augustus en september
Hoe maak je vlierbessensap
- Knip met een schaar de vlierbessen van de trossen. Laat zo weinig mogelijk takjes aan de bessen zitten
- Je hebt ongeveer 1,5 kilo vlierbessen nodig en 100 milliliter water
- Kook de bessen in een pan met een dikke bodem en dan op laag vuur
- De bessen moeten knappen. Daardoor kom het sap vrij
- Schenk de bessen door een fijne zeef of gebruik een schone doek om het sap te zeven
- Doe het sap weer in de pan en verwarm het tot het kookt
- Schenk het sap in schone flessen met een schroefdop en vul hem helemaal tot de rand
- Doe de dop erop en zet het donker weg
Maak zelf vlierbessensiroop
- Je hebt nodig: een liter vlierbessensap en een halve kilo suiker
- Doe het sap met de suiker in een pan met een dikke bodem en breng het al roerend aan de kook
- Wanneer het kookt en de suiker opgelost is, haal je het van het gas en schenk je de siroop door een trechter in een glazen fles of glazen pot.
- Vul ze tot aan de rand en draai de dop of de deksel erop. Laat het mengsel op de kop afkoelen.
Vlierbessensap bewaren
Om vlierbessensap goed te bewaren en de houdbaarheid te verlengen, zijn er verschillende methoden die je kunt volgen:
-
Koelkast: Gekoeld bewaren is een van de beste manieren om vlierbessensap langer vers te houden. Giet het sap in een luchtdichte glazen fles of container en bewaar het in de koelkast. Op deze manier blijft het sap meestal enkele dagen tot een week goed.
-
Invriezen: Vlierbessensap kan ook worden ingevroren om de houdbaarheid aanzienlijk te verlengen. Giet het sap in ijsblokjesvormen of vries het in in kleine porties. Zodra de sapblokjes bevroren zijn, kun je ze overbrengen naar diepvrieszakjes of -containers. Bevroren vlierbessensap kan tot ongeveer zes maanden worden bewaard. Vergeet niet het sap langzaam te ontdooien in de koelkast voordat je het gebruikt.
-
Inmaken: Je kunt ook vlierbessensap inmaken om het langer houdbaar te maken. Dit vereist het gebruik van een inmaakproces, waarbij het sap wordt verhit en in gesteriliseerde potten wordt gedaan. Raadpleeg betrouwbare inmaakbronnen of recepten voor specifieke instructies over hoe je dit correct kunt doen.
Onthoud dat de kwaliteit van het sap na verloop van tijd kan afnemen, zelfs met de bovengenoemde bewaarmethoden. Het is daarom het beste om het vlierbessensap binnen een redelijke tijd te consumeren, om te genieten van de maximale smaak en voedingswaarde.
