Ratten zorgen steeds vaker voor overlast in Nederland. De beesten verspreiden ziektes en beschadigen gebouwen. Voorkomen is makkelijk, bestrijden is moeilijk. Het is verboden om zelf gif te gebruiken om een rat te doden.
Waarom zitten een ratten in huis?
Net als muizen komt de rat af op warmte en voedsel. In huis zitten ze meestal in kruipruimtes of keukens. Als het riool oud is, kunnen ze ook doordringen tot de toiletpot, maar dat gebeurt zeer zelden. Buitenshuis vinden we ratten vooral in de buurt van water en beschutte plekken. Daar bouwen ze burchten en vandaar gaan ze op zoek naar voedsel; dode vissen, zoetwatermosselen, granen, vlees en groente. Dat vinden ze volop in de stad, omdat mensen veel etenswaren laten slingeren. Vuilniszakken op straat kunnen voor problemen zorgen als ze te lang blijven staan. Wat dat betreft hebben afgesloten ondergrondse afvalcontainers de voorkeur.
In Nederland staat de bruine rat al heel lang bekend als plaagdier. De laatste jaren veroorzaakt de uitheemse zwarte rat steeds meer overlast. We vinden meer ratten, omdat de rattenpopulatie is gegroeid, mede door de milde winters. Als het hard vriest, staat de ontwikkeling stil.
Is de angst voor ratten terecht?
Mensen schrikken en walgen van ratten. Er rust een stigma op de dieren. Lang geleden verspreidden ze de dodelijke pest en ze aten de graanoogst op. Ook denken mensen dat ratten aanvalsdieren zijn, maar dat doen ze in hoogst uitzonderlijke gevallen. Als je een rat in huis hebt, kun je hem best met een bezem verjagen.”
Via de urine van ratten kunnen mensen de ziekte van Weil oplopen, die kan leiden tot een dodelijke nier- of leverontsteking. Verder zorgen ratten voor knaagschade; ze bijten van alles en nog wat door, soms met kortsluiting tot gevolg.
Wanneer komen ze tevoorschijn
Heb je schade aan je huis? Dat moet de bruine rat zijn. Want bruine ratten knagen om hun tanden scherp en kort te houden en laten een spoor van knaagschade achter. Plastic, rubber, hout en elektriciteitskabels, maar ook voedselverpakking, brood, crackers; de rat knaagt aan alles wat op zijn pad komt. Bruine ratten vertoeven voornamelijk in de tuin, op de begane grond en kelder van je huis. Overdag zul je ze niet vaak tegenkomen (het zijn avonddieren), maar zodra de schemer valt gaan ze op onderzoek uit.
Hoe kun je ratten herkennen?
De bruine, een rat die van origine bij slootkanten leeft, een graver van ongeveer vijfhonderd gram. Het lijf is 20 tot 25 centimeter lang, en met staart meten volwassen ratten zo’n 35 centimeter van kop tot staart. Ze hebben in Amsterdam weinig natuurlijke vijanden zoals kerkuilen, bunzingen of hermelijnen, al werken katten en honden wel preventief tegen de komst van ratten in huis.
De typische lucht die ratten verspreiden is een combinatie van urine, uitwerpselen en de geur van hun klieren. Omdat ratten slecht kunnen zien gebruik ze die geur als looproute tussen, bijvoorbeeld, de voedselbron en het nest.
Rattenpoep
Ratten zijn net mensen; ze poepen, in tegenstelling tot muizen, vaak op één dezelfde plaats. Edoch verschilt de kwaliteit en kwantiteit behoorlijk. Ratten kunnen veertig (bruine pindavormige) keutels op een dag produceren, die in grote van elkaar verschillen. Hoe ouder de rat, des te groter de keutel. Uitwerpselen van ratten zijn tot 2 cm lang en 0,5 cm dik zijn en je vind ze vaak in hoopjes aan elkaar geplakt. Op plekken waar ratten veel lopen, laten ze een vettige laag achter die buiksmeer wordt genoemd. Je kunt de uitwerpselen laten analyseren om te ontdekken om wat voor knaagdier het gaat.
Nesten
Ratten bouwen graag nesten. Dat doen ze het liefst in slootkanten, houtwallen, dichtbij bossages maar ook bij mensen thuis op een vochtige niet al te warme plek. Het nest wordt gebouwd van papiersnippers en plastic op een beschutte plek die dichtbij een voedselbron in de buurt zit.
Tips om ratten in huis te voorkomen
- Laat geen rommel slingeren
- Ruim eten gelijk op
- Stop gaten en kieren met weringspasta
- Gooi geen brood in de tuin voor de vogeltjes en eenden
- Snoei bossages om het huis heen, ratten zijn dol op beschutting
- Ratten houden niet van grind; leg grindpaden om uw huis aan
- Monteer deurborstels onder uw voordeur en tuindeur
- Laat uw leidingwerk controleren, zo voorkomt u een rat in uw toilet
Ziektes die kunnen worden overgebracht
- TBC
- E. Coli
- Ziekte van Weil
- Hantavirus
- Rattenbeetkoorts
- Tularemie
- Salmonella
- Ratten verspreiden vlooien
- Ratten verspreiden teken
- Ratten verspreiden mijten
Hoe ratten bestrijden?
Begin met maatregelen om ratten buiten de deur te houden. Je mag op eigen terrein ratten bestrijden, maar gif is verboden (binnen en buiten). Bij onjuist gebruik worden ratten namelijk resistent tegen gif en ook nuttige of beschermde dieren gaan dood. Sommige klemmen en vallen zijn toegestaan.
Als je ratten in je huis of tuin hebt, kun je het beste een professional inschakelen voor de bestrijding. Deze probeert ze eerst te bestrijden met preventieve maatregelen. Pas daarna worden er vallen en klemmen (de milieuvriendelijkste optie) geplaatst op de juiste manier zodat de dieren niet nodeloos lijden.
Bij een plaag is meestal sowieso een professionele plaagbestrijder nodig omdat ratten vaak bij meer mensen overlast bezorgen. Zoek samen met je buren naar een oplossing en vraag de gemeente om hulp om de rattenplaag aan te pakken.
Lees ook: Kun je muizen vangen met pindakaas
